„Jak skutecznie rozpoznać, że dziecko bierze narkotyki i dopalacze?”
Pierwsze próby z narkotykami, dopalaczami dziecko zwykle starannie ukrywa przed dorosłymi. Wszelkie niepokojące zmiany będzie Ci pewno łatwiej zauważyć, jeśli masz z dzieckiem/uczniem dobry kontakt.
Pamiętaj jednak, że niektóre zachowania i postawy mogą mieć inne przyczyny niż „branie”, takie jak kłopoty szkolne lub rodzinne, zranione uczucia, niepowodzenia w kontaktach z rówieśnikami i wiele innych, które należy traktować równie poważnie i starać się pomóc dziecku je rozwiązać.
Zwróć uwagę na:
Zachowanie
Powinny zaniepokoić Cię wszelkie radykalne zmiany w jego sposobie bycia, a zwłaszcza:
• huśtawka nastrojów, naprzemienne ożywienie, euforia, histeryczny śmiech bez powodu i ospałość ( spowolnione reakcje)
• napady lęku, przerażenia,
• nadmierny apetyt lub brak apetytu, wzmożone pragnienie,
• porzucenie dotychczasowych zainteresowań,
• kłopoty w szkole (słabsze oceny, konflikty z nauczycielami, wagary),
• zamykanie się w pokoju, niechęć do rozmów,
• zamykanie swojego pokoju na klucz, akcentowanie potrzeby prywatności,
• izolowanie się od innych domowników,
• częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i odświeżaczy powietrza,
• wypowiedzi zawierające pozytywny stosunek do narkotyków, dopalaczy
• zmiana grona przyjaciół, zwłaszcza na starszych od siebie,
• krótkie rozmowy telefoniczne prowadzone półsłówkami,
• późne powroty lub nagłe wyjścia z domu,
• bunt, łamanie obowiązujących w domu zasad,
• kłamstwa,
• wynoszenie wartościowych przedmiotów bądź drobiazgów z domu, podbieranie rodzicom pieniędzy ( początkowo drobnych sum)
• powtarzające się zgłaszanie przez dziecko zagubień lub kradzieży przez rówieśników drobnych sum pieniędzy,
• kłopoty z koncentracją,
• zmiany w porach spania (kilkanaście godzin snu, bądź bezsenność)
• nadmierne reakcje na krytykę na niewielkie nawet niepowodzenia.
Wygląd zewnętrzny:
• nowy styl ubierania się,
• szybkie wychudzenie lub nagły wzrost masy ciała,
• przewlekły katar, krwawienie z nosa,
• zaburzenia pamięci oraz toku myślenia,
• przekrwione oczy, nadmiernie zwężone ( szpilkowate) lub rozszerzone źrenice(zakrywające większość tęczówki) nie reagujące na światło,
• bełkotliwa, niewyraźna mowa,
• brak zainteresowania swoim wyglądem i nieprzestrzeganie zasad higieny,
• słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania
• ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie
• wysypki na nogach, rękach
• wypryski w okolicach ust.
Narkotyki lub przybory do ich używania
• fifki, fajki, szklane rurki, bibułki papierowe, kolorowe, błyszczące opakowania ( tak najczęściej pakowane są dopalacze),
• małe foliowe torebeczki z proszkiem, tabletkami, kryształkami lub suszem roślinnym,
• kawałki opalonej folii aluminiowej,
• znaczki, białe lub kolorowe pastylki z wytłoczonymi wzorkami,
• leki bez recepty,
• tuby, słoiki, foliowe torby z klejem,
• igły, strzykawki.
Tzw. test oczny
Dzieci, zwłaszcza w początkowej fazie uzależnienia, starają się maskować. Ukrywają narkotyki i przybory do ich zażywania. Wietrzą często swój pokój, używają kadzidełek, odświeżaczy. Zdradzają je jednak oczy!!!
Obserwacja ogólna oczu (w warunkach oświetlenia pokojowego).
Jeśli zauważysz u ucznia :
• zaczerwienienie spojówek,
• łzawienie,
• opadnięcia powieki (zakrywa od góry więcej niż 2 mm rogówki),
• zaczerwienienie brzegów powiek,
• nadmierne rozszerzenie źrenicy (średnica ponad 6 mm),
• nadmierne zwężenie źrenicy (średnica poniżej 3 mm).
Może to być sygnał, że w grę wchodzić mogą narkotyki lub dopalacze. Ostrzeżeniem może być również używanie przez dziecko/ucznia kropli do oczu (jeśli wiesz, że ma zdrowe oczy). Młodzi często w ten sposób maskują ww. objawy "brania".
Uwaga!
Nie wszystkie z wymienionych objawów muszą się pojawić. Dopiero pojawienie się kilku z wymienionych objawów może wskazywać na narkotyki lub dopalacze. Jest mało prawdopodobne, żeby wszystkie objawy wystąpiły jednocześnie. Im głębsza faza uzależnienia, tym objawy choroby są bardziej widoczne, wynikają z utraty kontroli nad braniem środków odurzających.
Jak rozpoznać zatrucie dopalaczami?
Nie jest to proste. Objawy są bardzo różne i mogą wskazywać też na zatrucie narkotykami, lekami itp. Czasami jest to agresja połączona z drgawkami, grymasami twarzy, wiciem się po podłodze. W innym przypadku może to być zupełne otępienie i brak kontaktu z pacjentem. Może dojść do wymiotów, drżenia rąk, zawrotów głowy a nawet utraty przytomności, skoków ciśnienia krwi i zaburzeń rytmu serca. Zaburzeniom zwykle towarzyszy wysoka gorączka, chory ma przekrwione oczy. Bardzo charakterystycznym objawem są stany halucynogenne. Pacjenci po odzyskaniu świadomości opowiadają przerażające rzeczy, np. o tym, że czuli się, „jakby byli we własnym mózgu”, uciekali przed goniącymi ich przedmiotami czy rozmawiali z meblami.
Jeżeli podejrzewasz, że ktoś z Twojego otoczenia zażywa narkotyki i dopalacze, postaraj się jak najszybciej zareagować. Twoja pomoc może zapobiec tragedii!
Źródło:
Zajączkowski K „…nie piję, nie palę, nie biorę” –broszura wydawnictwa Rubikon
Zajączkowski K „Uzależnienia od substancji psychoaktywnych”, WSiP 2003
www.narkotyk.com
Opracowanie: Dominika Musiał