Pomoc społeczna
Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Zadaniem pomocy społecznej jest podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem. Komu przysługuje świadczenie pieniężne? Prawo do świadczeń pieniężnych przysługuje osobom i rodzinom, których posiadane dochody nie przekraczają kryteriów dochodowych ustalonych w oparciu o próg interwencji socjalnej. Od dnia 1 października 2018 r. dla osoby samotnie gospodarującej jest nim dochód nie przekraczający kwoty 701 zł, natomiast dla osoby w rodzinie – kwota 528 zł. Kryteria dochodowe podlegają weryfikacji co 3 lata, z uwzględnieniem wyniku badań progu interwencji socjalnej. Badania progu interwencji socjalnej dokonuje Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Prawo do świadczeń z pomocy społecznej, jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, przysługuje:
1. osobom posiadającym obywatelstwo polskie, mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej;
2. cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej posiadającym zezwolenie na osiedlenie się, zgodę na pobyt tolerowany lub status uchodźcy nadany w RP;
3. obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, przebywającym na terytorium RP, którzy uzyskali zezwolenie na pobyt.
Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:
1. ubóstwa,
2. sieroctwa,
3. bezdomności,
4. bezrobocia,
5. niepełnosprawności,
6. długotrwałej lub ciężkiej choroby,
7. przemocy w rodzinie,
8. potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
9. bezradności w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
10. braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo - wychowawcze,
11. trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy,
12. trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
13. alkoholizmu lub narkomanii,
14. zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
15. klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Świadczeniami z pomocy społecznej są:
1. świadczenia pieniężne:
zasiłek stały,
zasiłek okresowy,
zasiłek celowy
specjalny zasiłek celowy,
pomoc dla rodzin zastępczych,
pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki.
2. świadczenia niepieniężne:
praca socjalna,
sprawienie pogrzebu,
poradnictwo specjalistyczne,
interwencja kryzysowa,
schronienie,
posiłek,
niezbędne ubranie,
usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia oraz w rodzinnych domach pomocy,
specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia,
mieszkanie chronione,
pobyt i usługi w domu pomocy społecznej,
pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, mieszkaniowych tym w mieszkaniu chronionym,
pomoc w uzyskaniu zatrudnienia,
pomoc na zagospodarowanie - w formie rzeczowej dla osób usamodzielnianych.
Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów netto z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o: 1. miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych; 2. składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach; 3. kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób. Do dochodu nie wlicza się jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego oraz wartości świadczeń w naturze.
Procedura przyznania zasiłku, świadczenia: należy zgłosić ustnie lub wnieść podanie na piśmie o udzielenie pomocy do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej; pracownik socjalny odwiedza osobę lub rodzinę starającą się o pomoc w jej mieszkaniu / przeprowadza tzw. wywiad środowiskowy, poznaje jej sytuację życiową i finansową. Koniecznie trzeba przedstawić dokumenty potwierdzające dochody oraz dołączyć inne zaświadczenia wymagane przez pracownika socjalnego. Pracownik socjalny sprawdza również możliwości uzyskania pomocy od krewnych w linii prostej (dzieci, rodzice) - dot. alimentacji od krewnych w linii prostej (dzieci - rodzice, rodzice - dzieci) ma podstawie zebranych informacji, pracownik socjalny dokonuje analizy i oceny sytuacji osoby lub rodziny, formułuje wnioski z niej wynikające i stanowiące podstawę planowania pomocy. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej na podstawie powyższych dokumentów wydaje decyzję administracyjną o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia oraz o powodach wydania takiej decyzji.
Przyczyny odmowy porzyznania zasiłku:
1. Jeśli trudności osoby lub rodziny nie są potwierdzone trudną sytuacją życiową, czyli np. sieroctwem, długotrwałą chorobą, niepełnosprawnością,
2. Jeśli dochód osoby starającej się o pomoc jest wyższy od wynikającego z ustawy o pomocy społecznej /tzw. "kryterium dochodowe""/
3. Jeśli standard życia przewyższa zadeklarowane dochody
4. Jeśli nie zostaną złożone wszystkie dokumenty potwierdzające osiągane dochody i stan zdrowia.
5. Jeśli ubiegający się o pomoc nie chcą współpracować z pracownikiem socjalnym w zakresie wykorzystania własnych możliwości i uprawnień
6. Jeśli pracownik socjalny stwierdzi np.: marnotrawstwo pieniędzy, alkoholizm, uchylanie się od pracy, przyznana pomoc wydatkowana jest niezgodnie z przeznaczeniem, między stanem faktycznym o przedstawianymi dochodami są dysproporcje.